Patella luxatie

Pa-wattes? Het is geen gemakkelijke naam, maar een veel voorkomende aandoening bij honden en katten. Zeker bij de kleinere hondenrassen komt het veel voor, met name de Jack Russel Terriër staat er om bekend. Voor mensen met een kleinere hond of een kat is het dus zeker even de moeite waard om te lezen!

Wat is patella luxatie?

Maar nu weten we nog niet wat het precies inhoudt. Even een klein lesje Latijns dan maar.

Patella = knieschijf

Luxatie = ontwrichting

Met deze vertaling komen we dus al een heel eind, het is een ontwrichting van de knieschijf, oftwel de knieschijf schiet uit de kom.

Als je er zo aan denkt kan je je wel voorstellen dat het erg pijnlijk kan zijn.

Verschillende oorzaken

Er zijn een aantal verschillende oorzaken waardoor de knieschijf kan ontwrichten, met elk hun eigen eigenschappen. De oorzaken op een rijtje:

-          Mediale luxatie

Mediaal is afgeleid van het Latijnse ‘medius’ wat ‘midden’ betekend. Hierbij zit de aanhechting van de pees keurig in het midden van de dijbeenspier en scheenbeen vast. Dit is de meest aangetroffen vorm van patella luxatie en zien we ook eerder bij katten (zoals de Abessijn en Devon Rex). Doordat de pees uitgerekt is kan de knieschijf uit het gewricht schieten. In eerste instantie zal de knieschijf met de hand geluxeerd kunnen worden, daarna zal de knieschijf soms spontaant luxeren maar schiet gewoon weer terug. Na die graad zal de knieschijf wel geluxeerd zijn, maar kan deze nog met de hand terug kunnen worden gezet. En de laatste graad zal de knieschijf altijd geluxeerd zijn waarbij hij ook niet meer terug is te zetten.

-          Laterale luxatie

Ook lateraal is afgeleid uit het Latijnse ‘latus’ wat ‘zijkant’ of ‘zijde’ betekend. Hierbij zit de aanhechting van de pees aan de zijkant van het scheenbeen vast. Bij de kleine rassen zien we problemen rond de vijf tot acht jaar. Bij grote rassen zien we al problemen met vijf tot zes maanden. Je kan het eigenlijk zien als een afwijking van het skelet, wat vaak gepaart gaat met X-benen.

-          Traumatische luxatie

En als laatste hebben we dan nog de traumatische luxatie en is het gevolg van een ongeval zoals een aanrijding of blessure. Hierbij zijn er vaak andere strucuren rondom de patella ook beschadigd of zit er een fractuur.

Symptomen

Patella luxatie is te herkennen aan het hinken met de achterpoot, plotselinge pijn aan een achterpoot of het dier gaat wat stijver lopen met de poot. Maar er is vaak genoeg geen verschijnsel, omdat het dier er geen pijn aan heeft. Bij ernstige gevallen zal de poot permanent worden ontlast.

Behandelwijze

Afhankelijk van wat voor soort luxatie en in welke graad het verkeerd kunnen er verschillende behandelingen worden gedaan. Sommige dierenartsen of cliënten zullen kiezen om enkel pijnstilling te geven voor wanneer het dier er last van heeft. Er zijn echter diverse chirurgische ingrepen welke vaak worden uitgevoerd bij patella luxatie:

-          Het strak hechten van het gewrichtskapsel

-          Het uitdiepen van de groeven

-          Het plaatsen van onoplosbare teugels, welke de knieschijf op de plaats houden en/of het aanhechtingspunt van de pees in de goede positie houden

-          Transpositie van het aanhechtingspunt

-          Een complete standcorrectie, omdat de anatomische afwijkingen te groot zijn